ယခုကဲ့သို့ မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းနေတဲ့အချိန်မှာ ကိုယ့်ရဲ့ အနှစ်နှစ်အလလစုဆောင်းလာတဲ့ စုဆောင်းငွေ (saving) တန်ဖိုးမှာလဲ မှန်ကန်တဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုသာမလုပ်ခဲ့ဘူးဆိုရင် တန်ဖိုးကျဆင်းသွားမှာလဲ အသေအချာပါပဲ။ အဲ့တော့ ဒီလိုချိန်မှာ ကိုယ့်ရဲစုငွေတန်ဖိုးမကျအောင် ဘယ်လိုကာကွယ်နည်းတွေ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေ ပြုလုပ်သင့်သလဲဆိုတဲ့ topicကို လူတိုင်းစိတ်၀င်စားကြမယ်လို့ထင်ပါတယ်။

ဒီတခါမှာတော့ ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်လှစွာသော အမေရိကန်တစ်နိုင်ငံလုံး 2008 ခုနှစ်မှာ ဒုက္ခရောက်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းပြောမှာဖြစ်ပါတယ်။ အကြောင်းအရာအားလုံးဟာ 2001 ခုနှစ်မှာ US မှာ recession လို့ခေါ်တဲ့ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကြီးဖြစ်တာက စ ပါတယ်။ ဒီအခြေနေကို ထိန်းပြီး နိုင်ငံအတွင်း စီးပွားရေးတိုးတက်လာစေဖို့ US ရဲ့ ဗဟိုဘဏ်ဟာ 2001 မှ 2007 အထိ အတိုးနှုန်း ကို သိသိသာသာ လျှော့ချလိုက်ပါတယ်။

အခု လက်ရှိ ATM အရှေ့မှာ လူတွေတန်းစီပြီး စောင့်ခဲ့သလို Zimbabwe ဆိုတဲ့နိုင်ငံမှာလဲ 2000 ခုနှစ်လောက်မှာ လူတွေ မနက် ၂ နာရီလောက် ထပြီး ATM အရှေ့မှာ စောင့်ခဲ့ကြတယ်။ ကံကောင်းတဲ့နေ့ဆို US$1-$2 နဲ့ ညီမျှတဲ့ Zimbabwe ဒေါ်လာ ပမာဏ ထုတ်လိုရမယ်။ ကံဆိုးရင်တော့ အိပ်ရေးပျက် အလုပ်ပျက်ရုံဘဲ အဖက်တင်တယ်။ အဲ့လိုတွေ ဘာကြောင့် ဖြစ်လာခဲ့လဲဆိုတော့ Hyperinflation လိုခေါ်တဲ့ ပြဿနာကြောင့် ဖြစ်တယ်။

Hyperinflation ဆိုတာဘာလဲ?